Maksymalne osiągi, czy duże obciążenie?
Oleje silnikowe w osobówkach mają do spełnienia inne funkcje, niż te stosowane w pojazdach ciężarowych. W przypadku tych pierwszych wspomagają m.in. uzyskiwanie maksymalnych osiągów, w postaci prędkości czy przyspieszenia. Inaczej natomiast ma się rzecz z olejami w silnikach wysokoprężnych, pracujących w ciężarówkach. Najważniejszym zadaniem jakie stawia się przed nimi, jest ochrona jednostki napędowej przed dużymi obciążeniami i wykonywaniem pracy na często bardzo długich dystansach. Ponadto należy pamiętać, iż objętość oleju zastosowanego w pojazdach ciężarowych, jest często nawet dziesięciokrotnie większa, niż w osobówkach. Kolejną różnicę stanowią specjalne związki zastosowane w olejach, zwane przeciwutleniaczami. W przypadku samochodów osobowych zapewniają one odporność na chwilowe przeciążenia termiczne. Inaczej jest w przypadku dużych diesli, w których o wiele ważniejsze jest zagwarantowanie ich trwałości w długich interwałach pomiędzy kolejnymi wymianami oleju (w niektórych przypadkach, szczególnie w pojazdach używanych do transportu dalekobieżnego, dystans ten wynosi nawet 100 tys. km).
Uwaga na filtry DPF i pierścienie!
Jednym z najważniejszych zadań jakie ma do spełnienia olej silnikowy, jest zapewnienie odpowiedniego odczynu zasadowego. Odpowiedzialne za to są tzw. detergenty, które w reakcji spalania zamieniają się w popioły. Stąd też rozróżnienie na oleje nisko- i wysokopopiołowe. Te pierwsze stosuje się przede wszystkim w silnikach samochodów wyposażonych w filtry cząstek stałych (DPF), natomiast oleje wysokopopiołowe znajdziemy głównie w ciężarówkach. Nie można ich zatem stosować zamiennie w osobówkach i ciężarówkach. Dlaczego? Odpowiedź jest prosta. Olej wysokopopiołowy wlany do silnika z filtrem cząstek stałych, spowoduje w krótkim czasie jego niedrożność (zapchanie). Również niskopopiołowy olej z osobówki przyniesie szkody w pojeździe ciężarowym, polegające na szybszym zużyciu się tulei cylindrów, a także korozji pierścieni tłokowych.
Dyspersant dyspersantowi nierówny
Silniki samochodów osobowych i ciężarowych różnią się również między sobą zużyciem paliwa. Duża konsumpcja oleju napędowego skutkuje przy tym osadzaniem się większej ilości sadzy, niż w przypadku osobówek. Należy przy tym dodać, iż problemem nie jest tutaj sama ilość sadzy, ale jej oddziaływanie na olej silnikowy. Ten ostatni staje bardziej lepki, co powoduje trudności w jego cyrkulacji w układzie smarowania. Aby temu zapobiec, w olejach silnikowych stosuje się specjalne związki zwane dyspersantami. Ich podstawowym zadaniem jest rozbijanie skupisk cząsteczek sadzy, aby wraz z olejem silnikowym mogły one swobodnie przepływać m.in. przez kanały olejowe. A zatem również ze względu na różną ilość dyspersantów w olejach przeznaczonych do pojazdów ciężarowych i samochodów osobowych, nie można ich stosować zamiennie.
Kiedy wymieniać?
Fachowcy zalecają wymieniać olej silnikowy w samochodach osobowych co najmniej raz do roku (lub po przebiegach rzędu 15-30 tys. km), a w przypadku eksploatacji pojazdu w trudnych warunkach nawet dwukrotnie częściej. Inaczej jest w przypadku ciężarówek – tu wszystko zależy od rodzaju eksploatacji i przeznaczenia. I tak w przypadku pojazdów budowlanych pracujących pod największym obciążeniem, wymiana oleju silnikowego powinna następować w przedziałach 30-40 tys. km, w samochodach dystrybucyjnych zaś jest ona wydłużona do ok. 50-60 tys. km. Najrzadziej wymieniany jest olej silnikowy w dużych ciężarówkach przeznaczonych do transportu dalekobieżnego – tu interwał sięga nawet 90-100 tys. km.
